Dit is de laatste overdenking in onze serie van vier in de Adventsperiode. Na de eerste drie overdenkingen over ‘Verwondering in het alledaagse‘, ‘Verwondering in het moment‘ en ‘Verwondering in de ontmoeting‘ staan we deze vierde Advent stil bij ‘Verwondering in dat ene verhaal’.

We hopen dat deze serie je inspiratie en rust heeft gebracht in de aanloop naar Kerst. Wij wensen je hele fijne feestdagen en een warm, betekenisvol 2025, vol kleine en grote momenten van verwondering.

Door Ron van Es

‘De zelfkennis hoort ver genoeg te reiken om er rekening mee te houden, dat men zichzelf nooit volledig doorgronden kan. ‘Ook wanneer men eerlijk het eigen wezen in kaart tracht te brengen, zal een dergelijke kaart witte vlekken vertonen.’

Een zin uit een van de boeken van Hubert Lampo, de bijna vergeten schrijver, die we onder de kleine reeks auteurs met de noemer ‘magisch realisme’ scharen. In zijn boeken lijkt de werkelijkheid altijd de werkelijkheid totdat er iets gebeurt dat niet kan, of vreemd is. Een ingreep van buiten. Iets dat het realisme magisch maakt.

Ik kon genieten van zijn boeken en vooral van die onverwachte niet verklaarbare momenten in het verhaal. Nu zeg ik: het is de magie die in elk verhaal schuilt. Het is, zoals Leonard Cohen die bekende en zo vaak aangehaalde zinnen schreef: ‘There is a crack, a crack in everything. That’s how the light gets in.’

In ons verhaal zit een scheur, soms een scheur van verdriet, soms een scheur van hoop, of verwachting, soms een scheur van dat verlangen naar magie, en ja, ook naar God. Die scheur laat dan een ander verhaal door, een glimp soms. Het is de scheur naar het andere verhaal waar we óók zijn, waar we willen zijn. Het is het licht dat erdoor heen komt, onvermijdelijk. Het is de magie van ons bestaan.

Zo ook met dat eeuwenoude verhaal van die mensenzoon, zoals hij genoemd wordt. De magie van de mens die door alle systemen heen een heel ander verhaal vertelde. Het verhaal van wie we in werkelijkheid zijn. Het verhaal van licht en liefde.

‘Geloven is net iets meer dan alleen maar weten en als zekerheid aanvaarden’, schreef Hubert Lampo ook nog eens in een van zijn verhalen. Geloven is als de scheur in het vaststaande bestaan, de grenzen die we trekken, het oordelen en veroordelen. Geloven is dat ene moment dat je weet dat er meer is van jou, dat jij meer bent, dat er in jou dat andere verhaal schuilt. Dat verhaal dat jou verbindt met die ander, met al die anderen. Het verbindt ons met het oude verhaal van kerstfeest. Van de komst. En het blijven. Van God onder ons. Met ons. In dat ene verhaal.

Dat ene verhaal

Geef je woorden een boot.
Duw ze zacht van de kant.
Blaas lucht in de zeilen.
Bid voor behouden vaart.

Laat zinnen zakken uit wolken.
Maak er een ketting van
met punten en komma’s.
Scheur het verhaal open.

Zorg goed voor je opluchting.
Laat je hartekreten klinken,
tekens van moedige uitroep.
Blaas de klinkers maar op.

Sta dan op daken en balkons.
Zoek ruimte voor je eigen geluid.
Decibellen, de decibellen,
je hele lijf die koperen trompet.

Dit is waarom ik hier ben.
Dit is mijn geluid, dit is
mijn stem, het is dat ene verhaal,
dit is de reden van ons bestaan.

Moment voor je eigen verwondering

Het is het moment van de vierde kaars. Het is het licht vandaag dat ons herinnert aan dat ene verhaal. Dat ene verhaal van ons, van ons allemaal. Laat dat dan licht schijnen. Laat dat verhaal er zijn.

Sluit dan je ogen eens voor het moment van verwondering voor je eigen verhaal. Neem een deur in gedachten, in verbeelding. De deur is nog dicht. Vraag je dan af waar die deur naartoe leidt? Waarom de deur dicht is? Kan die niet open?

Maak dan in je verbeelding die deur open. Ga op de drempel staan. Kijk dan wat er achter de deur schuilgaat. Hoe lang al? Waar kijk je naar uit? Wat wil je daar verwelkomen? Wie wil je daar verwelkomen? Hoe wordt – zichtbaar en voelbaar – nu jouw verhaal het hele verhaal?

Ron van Es, hoofdredacteur van Optimist Magazine Online en Betekenis Boeken Club. Tevens oprichter van School for Purpose Leadership. Oud-televisie & theatermaker, dichter, schrijver.

In de gangen van het Dominicanenklooster zijn verschillende gedichten van Ron van Es te lezen.