‘Verwondering’ is een woord dat voor filosoof Welmoed Vlieger veel te maken heeft met het thema
innerlijkheid. Het is voor haar als “een hevige schok, waarbij alles op losse schroeven komt te staan en je je vanzelfsprekende houvast verliest.”
Kort voor onze interviewafspraak zegde filosoof Welmoed Vlieger af. Geveld, als zovelen, door de griep. Een week later besloten we het gesprek telefonisch te voeren – de deadline drong. Na afloop besefte ik hoe passend dit was bij alles wat ze had verteld, spontaan, gedreven, maar zonder veel over haar persoonlijke leven prijs te geven. Dat laatste is een bewuste keuze. En klaarblijkelijk een vertrouwde, want geen enkele uitspraak werd vergezeld van de mededeling dat dit-en-dat maar beter off the record kon blijven. Ja, Welmoed is moeder. En ja, natuurlijk leren haar kinderen haar bij uitstek hoe je verwonderd kunt blijven. Maar anekdotes? Nou nee. “Toen ik nog columns schreef in Trouw, is het me wel gevraagd. Of het niet leuk zou zijn om er af en toe mijn kinderen in op te voeren, gedachten over het moederschap? Doe ik niet. Hun levens, het mijne: privé is privé.” Welke kleren ze draagt, hoe ze erbij zit, hoe haar huis is ingericht, wat het uitzicht is, wie er tussendoor even binnenkomt om iets te zeggen, te vragen? Geen idee. We moeten het met haar woorden, haar ideeën doen.
INNERLIJKHEID
“Innerlijkheid, het belangrijkste thema in mijn werk, is niet hetzelfde als constant naar buiten slingeren wat je allemaal hebt meegemaakt en erbij voelt, en hoe gebeurtenissen uit het verleden
doorwerken in je karakter, je keuzes, je toekomstplannen, of in de twijfels en angsten die je juist afhouden van een gelukkig leven, van zelfontplooiing. Het is ook niet het opkomen, mondig, voor jouw identiteit. ‘Dit ben ik, ik wil mezelf mogen zijn en begrepen worden – al kun jij dat waarschijnlijk toch niet, want jij weet niet hoe het is om zo te zijn als ik. Dat snappen uitsluitend degenen die aan mij verwant zijn.’ Zulke ontboezemingen, ongevraagd, samen met de wens of zelfs de eis dat anderen rekening met jou houden… ze zijn kenmerkend voor onze moderne tijd en tonen aan dat mensen zichzelf meer en meer zijn gaan bekijken door een strikt psychologische lens en ook in die termen over zichzelf spreken. Het lijkt het toppunt van vrijheid. ‘Dit ben ik, en deze plek wil ik mogen innemen. Met al mijn kwetsbaarheden.’ Vaak hebben mensen niet eens door dat uitgerekend deze opvatting heel beperkend is.’
Lees het volledige interview met Welmoed hier (Bron: Volzin Magazine, maart 2025)
