Het is een voor mij wel bekend fenomeen: Inkeren om vervolgens met hernieuwde kennis en frisse moed verder te gaan op het pad dat leven heet. Inkeren om te luisteren naar de stemmen in mijzelf en de antwoorden die soms niet voor het oprapen liggen. Luisteren zonder oordeel naar dat wat aandacht vraagt in jezelf. En dat zijn vaak niet de leukste dingen. Het zijn de valkuilen die zo moeilijk te veranderen zijn en die steeds weer om aandacht vragen. En niet voor niets! Eigenlijk is het heel gezond als we weer tegen onze eigen muren oplopen en daar hinder van ondervinden. Iets in ons wil duidelijk maken dat het anders kan, beter kan, maar daar moeten we wel wat voor doen.
Een nieuw vergezicht
Op mijn levensweg heb ik geleerd dat het geen enkele zin heeft om langs de valkuilen heen te lopen, ze te vermijden in de ijdele hoop dat ze vanzelf oplossen. Nee, er is maar één manier en dat is er doorheen gaan. Voelen wat er in mij gebeurt, zonder oordeel, maar wel met een wakkere blik waarmee ik de obstakels vol aankijk. De pijn en het verdriet voelen die zich aandienen, wanneer ik mij openstel voor de naakte waarheid. Niet gemakkelijk maar wel leerzaam en helend.
Na een periode van inkeer volgt de weg naar buiten, de wereld in. En daar wacht dan de taak om het dit keer anders te doen. Soms betekent dat, dat ik een confrontatie aan moet gaan die ik liever vermijd, maar die uiteindelijk onontkoombaar is om verder te komen in mijn leven. Het antwoord is er al, ik moet het alleen ‘nog even doen’. Inmiddels heb ik zoveel vertrouwen opgebouwd, dat ik weet dat wanneer ik door de zure appel heen ben, er een nieuw vergezicht te zien is. Een vergezicht met ruimte en adem, meer levenslust en vreugde.
Naar het licht
Ook in mijn schilderen merk ik dat ik dikwijls de antwoorden schilder op vragen die ik nog moet doorlopen. Ik kan als het ware zien wat mij te wachten staat, zonder de moeilijke weg te negeren. Ik kan kijken naar een beeld dat in de toekomst verborgen ligt. Naar het licht is zo’n schilderij. Ondanks de donkere dreigende wolk die boven mij hangt en de afslag naar de weg richting de schaduw, loop ik vastbesloten rechtdoor. Ondanks de verleidingen om me terug te trekken en moeilijke situaties te vermijden, laat ik mij uiteindelijk niet afleiden van het pad dat ik heb te gaan. Een eenzame weg, dat wel, maar ook één die onvermijdelijk is en die mij leidt naar wie ik echt ben en wat ik echt te geven heb.
Terugtrekken om te luisteren, naar buiten gaan om het antwoord te leven en te ontdekken dat ik steeds een stapje verder kom. Het een prachtig proces als je het van een afstand bekijkt. Wanneer je vastloopt op bepaalde gebieden in je leven, krijg je als het ware een leerzame les voorgeschoteld, als je tenminste luistert – echt luistert – naar de stilte in jezelf, de onrust, het ongemak, de pijn, het verdriet, maar ook naar je vreugde en je dromen. Een onthulling van een mooi schilderij dat jouw naam draagt.
Kunst als bezinning
In de kunst is terugtrekken om te creëren bijna een noodzakelijke voorwaarde om de creatie de boodschap mee te geven die uitgedrukt wil worden. Een wakker terugtrekken wel te verstaan. Met vol bewustzijn in dialoog gaan met het beeld dat gecreëerd wil worden en waar de vragen, maar ook de antwoorden in besloten liggen. Kunst is meer dan een creatieve uiting van plezier. Het is hard werken, omdat je ogen meedogenloos zijn als je echt kijkt. Als het beeld niet klopt met wat uitgedrukt wil worden, ben ik niet tevreden, maar wanneer ik mezelf hoor zuchten of er een glimlach om mijn mond verschijnt, dan weet ik dat het goed is, dat het beeld klopt met de stem in mij. Mooi of lelijk, vrolijk of verdrietig, het doet er niet toe. Wat ertoe doet, is de taal van het onbenoembare die meegeschilderd is. Al dan niet bewust, maar wel rechtstreeks uit de ziel.
Mensen gaan naar musea om te ervaren, te voelen en geraakt te worden door beelden die meer te vertellen hebben dan de uiterlijke verschijningsvorm alleen. Kunst als bezinning, om dichter bij jezelf te komen om vervolgens meer van jezelf aan de wereld te kunnen geven.
Gitta Nieuwenburg