bezinning, bezieling, beweging

Een pelgrim puber

Vier jaar geleden zag ik Compostelle, le Chemin de la Vie, een film over de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella. Daarna besloot ik om ooit een camino (pelgrimsroute) te lopen. Dat besluit is al snel naar de achtergrond verdwenen. 

Maar toevallig kwam er onlangs een retraiteweekend op mijn pad met ‘pelgrimeren’ als thema: een camini weekend (camini = een mini camino). Dat weekend kwam op een goed moment, ik stond namelijk al een tijdje stil. Het werk dat ik nu vanuit mijn verplichte re-integratie doe (lees: Re-integreren voor dummies) valt me zwaar en dooft me langzaam uit, mijn therapie loopt vast, mijn hoofd loopt over. Ik dacht: laat ik gaan wandelen, dan gaat er in ieder geval nog iets vooruit.

Ik was overigens veel te licht bepakt

Licht bepakt, want ik deed alvast alsof ik een goede pelgrim was, vertrok ik naar het klooster in Huissen, thuishaven voor het weekend. Ik was overigens veel te licht bepakt, merkte ik al snel. Als ‘opdracht’ van tevoren werd aan ons gevraagd om na het inpakken van de tas één ding er weer uit te halen. Op de een of andere manier raakte ik daar zo van ontregeld, aangezien ik mijn tas altijd erg gestructureerd inpak en ervan overtuigd ben dat wat erin zit, erin moet. Waar de andere deelnemers ervoor hadden gekozen om bijvoorbeeld toch maar die haarföhn thuis te laten, vérgat ik zowel mijn tandenborstel als tandpasta, maar nam wel twee boeken mee.

Hoe dichter ik bij het klooster kwam, des te zenuwachtiger ik werd. Logisch, want zo’n retraiteweekend doe je (vaak) niet alleen. Dit weekend was ik onderdeel van een groep van tien mensen plus twee begeleiders (ook mensen, overigens). Niet voor niets noem ik het ‘onderdeel zijn van’, want de activiteiten deden we echt samen. Iedereen komt in principe voor zichzelf, met een eigen thema of verwachting, maar je deelt wel alles. De wandelingen maakten we samen, we aten samen, wisselden samen ervaringen uit. Dat is enorm intensief, zeker omdat we elkaar niet kenden.

Vanaf vrijdagavond waren we dus samen en waren we pelgrims. Sinds dit weekend ben ik gaan houden van het woord pelgrimeren. Pelgrimeren is meer dan voet na voet op een wandelpad zetten. Het is lopen met een intentie, met een gevoel, zoeken naar je grenzen en die zowel uitdagen als respecteren. Pelgrimeren is ook een samenzijn, ook al loop je alleen. Pelgrims helpen elkaar, hoe verschillend ze ook van elkaar zijn. De twee begeleiders van dit weekend, beide enthousiaste pelgrims (met op hun wandel-cv minstens drie keer Santiago en een uitvoerige tempeltocht in Japan), vertelden hier prachtige verhalen over.

Een verhaal dat ik met je wil delen: toen zij de pelgrimsroute in Japan liepen, ontvingen zij veel cadeautjes van de bevolking. In Japan worden pelgrims namelijk als een soort heiligen gezien. De cadeautjes mogen niet geweigerd worden, want dat is een ontzegging van de blijdschap van het geven. Als pelgrim kun je dan wel een soort visitekaartje teruggeven. Dat deden zij dan ook steeds, met niet alleen hun namen erop, maar ook een wens. Zo was er keer op keer een inspirerende en vrolijke ontmoeting. Dat is toch wel een behoorlijk andere manier van contact leggen zoals wij in onze huidige, westerse maatschappij gewend zijn.

In mijn mini, mini, mini camino van dit weekend mocht ik ook die andere manier van contact leggen ervaren. Intenser contact met de natuur bijvoorbeeld. Ik luisterde veel beter naar de vogels, naar de regen op het pad (oké, en hagel, beetje jammer was dat, vooral omdat ik naast tandenborstel en -pasta ook regenjas thuis liet) en het kraken van de bomen. Ook werden we steeds enthousiast begroet door schapen en lammetjes en renden er een paar koeien eventjes met ons mee.

In stilte samenzijn, zeker met onbekende mensen, doodeng voor mij

Maar, belangrijker nog: we maakten contact in stilte, want we wandelden in stilte. Misschien denk je nu: dat is relaxt, dan hoef je dus geen small talk te maken. Klopt, de sociale verplichting valt af, maar wat doe je als je niet met elkaar praat? Ik ben gewend verbaal te communiceren, daarmee hou ik een soort afstand. Ik ben verbaal sterk en daardoor heb ik het contact onder controle (dat denk ik, in ieder geval). Omdat ik nogal regelmatig doe alsof mijn lichaam niet bestaat en ik niet begrijp wat daar allemaal gebeurt, is in stilte samenzijn, zeker met onbekende mensen, doodeng voor mij.

De eerste wandeling die we maakten was dan ook onwijs wennen. Ik probeerde al lopend een plek te vinden in de groep van twaalf mensen en de paden leken me steeds smaller te worden. Ik vroeg me af of ik te luid ademhaalde, of ik te dichtbij iemand liep of dat ik iemand juist niet kwetste door meer afstand te nemen. Al snel merkte ik dat ik het prettig vond om vooraan te lopen, met de leegte voor me. Dat betekende tijdens die eerste wandeling wel dat ik naast één van de enige twee mannen liep en voelde ik me ineens naakt, kwetsbaar en onveilig. Maar hoe langer we liepen, des te meer ik deze gedachte/herbeleving kon laten gaan en voelde ik me zelfs een soort van gewenst. Onderdeel van de groep, wellicht.

Dit is toch wel echt het thema van dat stilstaan in mijn leven momenteel: een gebrek aan goede ervaringen bij gewoon mogen ZIJN. Gewaardeerd worden, zonder daar mijn best voor te moeten doen (door bijvoorbeeld steeds te praten). Zijn en voldoende zijn.

Ergens in mijn jeugd ben ik overtuigd geraakt van het trots maken van mijn ouders als dé zin van mijn leven. Ik kon goed leren en haalde prachtige cijfers, was erg netjes en kon goed naar anderen luisteren en advies geven. Hoe beter ik dat allemaal deed, des te trotser mijn omgeving. Daartegenover stond dat wanneer ik overspoeld raakte door mijn emoties (dat gebeurt nu eenmaal al mijn hele leven snel en om de kleinste dingen), ik in mijn directe omgeving op onbegrip stuitte. ‘Waarom moet je hier nou om huilen?’ ‘Doe nou niet zo boos.’ ‘Doe niet zo raar.’ Ik begreep het zelf ook niet, en daarom stopte ik maar met het laten zien van die emoties. Spoiler alert: dat betekent niet dat die emoties en de intensiteit daarvan ook verdwijnen.

Dit weekend liep ik daar dus ineens met al die emoties en zonder heel erg mijn best te doen. En zonder mezelf te kunnen verhullen door verbaal een beetje interessant te doen. Het was zoals gezegd wennen en af en toe ook echt zwaar, omdat ik mezelf gek maakte met het idee dat degene naast wie ik op dat moment liep van mijn non-verbale lichamelijke aanwezigheid zou walgen.

Maar het was ook een eerste stap. Ik wíl me verbonden voelen, juist in stilte. Ik wil me welkom voelen, juist door er alleen maar te zijn. Daar probeer ik momenteel mijn levensenergie uit te halen. En het is me dit weekend gelukt om te blijven en als vanuit een natuurlijk proces onderdeel te worden van de groep, net zoals de rest onderdeel werd van de groep. Een pelgrimsgroep.

Dit weekend voelde als een stap in een eigen richting. Een eigen pad, los van de verwachtingen van mijn ouders, omgeving en/of maatschappij. In het proces van losmaken van je ouders gaan de meeste adolescenten lekker puberen, veel feesten of extreme hobby’s opzoeken. Ik had geen tijd om te puberen, want ik moest hoge cijfers halen, dus ik puber een beetje laat. En nu bestaat dat puberen plotseling uit pelgrimeren. Een pelgrim puber.


Anne schrijft in dit blog over hoe ze het pelgrimeren ontdekte in Klooster Huissen. 

Wilco Kruijswijk: Ik vind het zo mooi om te lezen hoe pelgrimeren mensen letterlijk en figuurlijk in beweging brengt. Daarom ben ik ook zo blij dat we met ‘De Camini’ dat mogen faciliteren. 

Wilco Kruijswijk is initiatiefnemer van het Ministerie van Geluk, Welbevinden en Plezier. Zijn missie is om op een lichtvoetige én diepzinnige wijze geluk te vergroten en te verspreiden. 

De camini: We maken meerdere wandelingen. Deze wandelingen zijn allemaal weer verschillend: de ene is kort, langzaam en met volle aandacht. Een ander juist langer om de gedachten te kunnen laten gaan. Soms ben je op jezelf gericht, of juist naar buiten en op anderen gericht. De wandelingen doen we in stilte.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *