De zon schijnt op mijn bureau terwijl rukwinden vannacht een aardewerken tuinbeeld van haar sokkel hebben geblazen, die nu in scherven in de aarde ligt. De tuinbank lag omvergewaaid in de beukenhaag.
Het is 21 januari en ik zit in stilte achter mijn werktafel in mijn atelier, werkruimte. De takken van de bomen zie ik zacht in beweging gezet door de wind. De witte bloemen van de Helleborus vangen mijn blik. De kerstroos bloeit uitbundig in de tuin. Wanneer ik mijn tuin zo bekijk, ervaar ik de verschijnselen in de natuur als een metafoor voor het leven van de mens. Vooral in deze bijzondere coronatijd raakt me dat. De zon die verwarmt, de sterke wind die bomen heeft ontwricht, de natuur laat ons zoveel facetten van het leven zien. En altijd weer de veerkracht ervaren. Hoe mooi is de energie van de bol, diep in de grond die haar groen boven de aarde uitstrekt om over een paar weken weer te gaan bloeien. Ik geniet daarvan. Met veel plezier verzorg ik sinds 2016 programma’s storytelling en talentontwikkeling in het Klooster, waarbij een eerste ontmoeting tussen mij en dit klooster zeker 20 jaar geleden is geweest bij een retraite van Henk Jongerius. Ik kom er graag, deze plaats van bezinning, bezieling en beweging.
Beweging creëert verandering
Afgelopen 10 maanden heb ik diverse malen een deelnemer gesproken die zich had opgegeven voor een weekend talentontwikkeling, welke tot driemaal geannuleerd moest worden vanwege de lock-down. Zij voelde teleurstelling, ook ik moest mij hiertoe verhouden. Deze dagen verzorgen geven mij energie. Heerlijk om te werken met de diverse mensen om samen tot ontdekkingen te komen die inzicht en ruimte geven. Nieuwe kansen ervaren in je eigen mogelijkheden, toekomstgericht. Zij had zich opgegeven omdat het paste bij haar vragen rondom haar werk. Ze wilde graag creatieve werkvormen ervaren die wellicht een andere manier van kijken naar haar werksituatie teweeg zouden brengen, we spraken erover. Hoe mooi om te horen in de telefoongesprekken dat zij aangaf in zichzelf ook de inspiratie te hebben ervaren door dingen op een andere manier te onderzoeken, waardoor er beweging en inzicht was ontstaan. De verandering was ingezet.
Storytelling verbindt verleden, heden en toekomst
Ook verhalen kunnen veranderingsprocessen van ieder mens individueel als ook teams goed ondersteunen en gebruik ik graag. Een reis door de tijd maken, toekomstige veranderingen voor mensen persoonlijk of in organisaties of reeds genomen beslissingen plaatsen en verbeelden. Ieders verhaal heeft haar betekenis voor de mens en een organisatie. De verhalen leggen de belangrijkste bagage uit het verleden vast en er kunnen aanknopingspunten uit voort vloeien voor veranderingsprocessen. Wat bindt ons eigenlijk uit het verleden en leidt ons naar de toekomst? Het samen opnieuw beleven van gebeurtenissen kunnen een krachtig middel zijn tot binding. Er ontstaat erkenning als er naar het verhaal van de ander geluisterd wordt. Men voelt zich gehoord. Maar ook het met elkaar maken van nieuwe beelden geeft een belangrijke impuls aan het verantwoordelijkheidsbesef dat ieder heeft bij de toekomst. Met aandacht voor elkaar, waardoor mensen elkaar raken met hún verhaal van de toekomst. Er kan een nieuw vertrekpunt ontstaan en het appelleert aan de gevoelswaarde van het gezamenlijk creëren en richting geven van een nieuw perspectief.
Verhalen zijn dan ontmoetingen over verleden, heden en toekomst. Storytelling werkt dan verbindend, heel waardevol. Daarnaast kan het creëren van een metaforisch beeld helpen de focus en dat wat belangrijk is vast te houden.
Een opdrachtgever verwoorde: “Een geweldig gezamenlijk beeld gecreëerd met elkaar. Vol energie en met plezier in samenwerken. Individuele teamleden kwamen vanuit ieders eigen verhaal met elkaar tot een gezamenlijk metafoor”
Creativiteit slaat brug tussen hoofd, hart en handen.
Werken met plezier is mijn uitgangspunt. Inspirerende oplossingen zoeken samen met de ander. Vanuit mijn onderneming ZILTversterkt ben ik 21 jaar werkzaam met opdrachten in maatschappelijke organisaties, het onderwijs, overheden en soms het bedrijfsleven. Waarbij ik theaterwerkvormen, storytelling en kunst als middel gebruik binnen veranderingen en leren presenteren. Creatief denken kan bruggen slaan tussen hoofd en hart, organisatie en individu en creëert beweging. Het kan ervoor zorgen dat er ervaren wordt hoe er individueel én in teamverband inspirerende oplossingen gevonden kunnen worden.
In het Klooster heb ik voor het programma Talentontwikkeling een breed aanbod van creatieve werkvormen mogen ontwikkelen. Het is zo vormgegeven dat er ontdekt en gewerkt wordt vanuit eigen bronnen | inspiratie, die mensen wellicht niet eerder bewust ervaren hebben.
Inspiratie komt van ‘inspirare’, welke ook ‘inademen’, ‘bewust-zin’ betekent. Deze bewust-zin is belangrijk in nieuwe mogelijkheden ervaren. Het ontwikkelen en bewustwording naar gemaakte keuzes en ruimte geven aan eigen ideeën en nieuwe perspectieven, geven energie. Er wordt gewerkt aan “onderzoeken, ontdekken, loslaten, creëren, verdiepen, verbinden en ankeren”.
De scheppende mens is een creatief mens.
Mijn eigen flow ervaren en kijken naar mogelijkheden geeft mij energie. Zelf werk ik nu met veel plezier aan de zomerweek ‘Creatieve ontdekkingsreis met kunst & filosofie’.
“The beginning is the most important part of the work”
Kunstenaars en filosofen doen qua inventiviteit niet voor elkaar onder. Er wordt gekeken naar de raakvlakken tussen beiden, waarbij de eigen creativiteit wordt aangeboord met beeldende kunst, fotografie en theater.
“Als een stem van binnen zegt, ‘je kunt niet schilderen’, schilder dan en de stem zal tot zwijgen gebracht worden”
De scheppende mens is een creatief mens. De ‘spelende mens’, Homo ludens, in jezelf aanboren is daarbij het uitgangspunt. Want als je creatief kunt denken ben je vrijer in het maken van keuzes. Wie durft te ‘spelen’, je scheppende kracht ontdekken, ervaart vaak meer levensgeluk.
Henriëtte de Graaf is inspirator in veranderingsprocessen, docent, spreker en talentontwikkeling coach, het gezicht achter ZILT. Zij begeleidt mensen, teams en organisaties in veranderingsprocessen waarbij ook creatief denken naast storytelling wordt ingezet. Zij verzorgt programma’s op diverse Hogescholen en congressen en begeleidt mensen in spreken in het openbaar. ZILT is zoet en zout en staat voor het stromen van energie en creativiteit. Henriëttes eigen inspiratiebronnen liggen bij de kunsten en interesse in de filosofie. In het Klooster verzorgt zij workshops talentontwikkeling, storytelling en een creatieve zomerweek.
ZILT performance & organisatieontwikkeling www.ziltversterkt.nl