‘Ik kom vooral om rust te vinden want het is zo druk in mijn hoofd. Ik zou willen dat ik verlost raak van die drukke gedachten, die me onrustig maken.’ Dat is de vurige wens van een retraitedeelneemster die ze aan het begin van de retraite in Dominicanenklooster Huissen van afgelopen weekeinde verwoordt als ik bij de aanvang van de retraite aan iedereen vraag wat ze naar deze plek brengt.
De behoefte aan rust is voor mij het meest gehoorde motief om in retraite te gaan. We ervaren ons leven en werk als hectisch en druk en hebben te weinig vrije tijd om te ontspannen of te lummelen. De deelnemers hopen zich te kunnen laven aan stilte en verstilling in het klooster. Die traditie van ritme, rust, bezinning en meditatie is een vruchtbare bedding. Stel je voor dat de retraite in een wegrestaurant zou worden georganiseerd. Daar zijn reizigers op doortocht, drinken een kop koffie, bezoeken het toilet en reizen verder. De mensen komen en gaan, de energie is er vluchtig. Zo’n omgeving helpt niet om tot rust te komen – en is daar trouwens ook niet voor bedoeld.
Het inzicht dat er achter de vele gedachten een kalme geest schuilgaat biedt troost.
We kunnen verblijven in een onrustige omgeving en denken dat die ons opjaagt, maar de meeste drukte zit toch in onszelf, in alle gedachten die voorbij komen in de vorm van neutrale gedachten, oordelen, zorgen, worstelingen, plannen en twijfels. Het inzicht dat er achter de vele gedachten een kalme geest schuilgaat biedt troost. Je kunt oefenen om je natuurlijke, kalme geest meer ruimte te geven. Achter al onze gedachten is een waarnemende instantie. Die kun je inschakelen. Als je waarnemer wordt, stap je uit je verhaal en daarmee uit je pijn en je worstelingen. Daar val je niet langer mee samen. Je hoeft je er niet mee te identificeren en kunt je ervan losmaken. Je hoeft niet op te gaan in je verhaal of je worsteling. Je kunt er afstand van nemen. Zo wordt je waarnemer en krijg je inzicht in de ware aard van je geest. Dat zijn niet je gedachten, maar je natuurlijke geest die helder en kalm is. Ze geeft je innerlijke kracht, zelfvertrouwen en vreugde.
‘De rust die ik tijdens de retraite heb ervaren, wil ik graag vasthouden als ik straks weer thuis ben’, blikt de retraitedeelneemster aan het einde terug. Ze neemt zich voor dagelijks kort te gaan mediteren en vaker op haar tuinbankje te gaan zitten met een kopje thee zonder iets te doen. Nietsdoen is immers ook mediteren heeft ze in het weekend ontdekt.
Ton Roumen is spiritueel auteur en begeleidt mensen in hun zoektocht naar zin en heling op hun levensweg. Hij verzorgt regelmatig retraites in Dominicanenklooster Huissen.