bezinning, bezieling, beweging

Is meditatie iets voor jou?

Veel mensen zijn benieuwd of meditatie ‘iets voor hun is’ en gaan naar een weekend of doen een mindfulness-cursus. Meestal bemerken ze dan dat meditatie heel fijn is en dat het ze ‘veel geeft’. Ze willen het thuis gaan doen en doen het een tijdje, maar meer en meer gaat het versloffen tot het een ‘zou moeten’ wordt. Dat is altijd vervelend en wordt dan ook vaak opgelost met een: ‘Ach, het is ook niets voor mij’ of ‘Ik heb de discipline niet.’ ‘Ik heb geen tijd’ of ‘Ik ben al gelukkig en ik heb het eigenlijk niet nodig.’ Dit laatste is natuurlijk heel mooi, maar het leven is veranderlijk. Meditatie kan juist die stabiele thuishaven in de woelige stormen geven.

De beoefening

Er zijn vele definities van meditatie. Zoals ‘door meditatie leer je je eigen geest kennen’ of het is ‘je geest thuisbrengen in de innerlijke ruimte’. Het is ook ‘een manier om je potentieel tot bloei laten komen’ en te ‘ontdekken wie je werkelijk bent’. Zo zijn er vele invalshoeken. Een simpele definitie van meditatie is ook: Aanwezig en gewaar zijn bij wat je doet in dit moment. Als je dat probeert blijkt dat ineens vrij lastig en je merkt dat je aandacht en je gedachten alle kanten opvliegen. Daarom is de eerste stap:

  1. De geest kalmeren – tot rust laten komen

Je schept de omstandigheden in lichaam en geest zodat meditatie spontaan kan plaatsvinden. De uiterlijke houding ondersteunt daarbij de innerlijke houding.
Zit ontspannen rechtop, handen op je knieën, ogen halfopen, mond een beetje open, ademen door neus en mond. Aandacht ingekeerd.

50% ruimtelijk aanwezig – open aandacht
25% focus op een object van aandacht, zoals de ademhaling
25% gewaar dat je dit doet – meta gewaar

Daar is een opening, een ruimte, ontspan zonder je met gedachten of emoties te identificeren. Telkens wanneer je meegevoerd wordt, afgeleid raakt, kom je terug, zonder te oordelen of je het goed doet of niet. De innerlijke houding is: Jaag niets na en druk niets weg. Laat alles even zoals het is.

  1. Helder inzicht verkrijgen in wie we werkelijk zijn.

De tweede stap na tot rust gekomen te zijn is dan het ontwikkelen van inzicht. Je wilt immers dat die rust en helderheid niet zomaar weer verdwijnen maar een stabiel thuis vormen, wat er ook gebeurt in je leven. Dan moet je leren met jezelf omgaan en liefde en compassie zijn daarbij de sleutelwoorden. Vanuit de stilte ontstaat de helderheid. Vanuit die helderheid is compassie natuurlijke wijsheid.

  1. Gewaar zijn hoe je je leven van moment tot moment leeft.

De derde stap is de integratie van je meditatie in je dagelijks leven. Je mediteert niet voor niets en een tweedeling tussen een leven op het kussen en een dagelijks leven loopt vroeg of laat op de klippen. Integreren is daarom onontbeerlijk voor een succesvolle meditatie. De sleutel is: Aanwezig en gewaar zijn bij en in wat er zich dit moment voordoet.

Hoe ontwikkel ik de juiste discipline die bij mij past?

Om een stabiele beoefening te ontwikkelen stel jezelf dan van tijd tot tijd de volgende vragen en herinner jezelf dan ook regelmatig aan de antwoorden:

Waarom zou je mediteren? Voor jezelf alleen, of doe je het ook voor anderen?

Weet waarom je het doet en wat de verdiensten zijn.
Wanneer ga je mediteren? Iedere dag? Op welk moment? Of alleen wanneer je er zin in hebt? Ontwikkel met ontspannen discipline een goede gewoonte.
Waar ga je mediteren? Heb je een rustig plekje, een ruimte met een liefdevolle atmosfeer? Schep een inspirerende omgeving die uitnodigt tot meditatie.
Waarop ga je mediteren? Waar richt je je aandacht op tijdens het zitten? Kies een beoefening en weet wat er de bedoeling van is.
Hoe mediteer je? Ken je de gewoonten, trucjes en eigenaardigheden van je eigen geest? Weet waarmee je moet werken en leer je geest steeds beter kennen.
Wie of wat mediteert? Mediteer jij of doet je geest dat? Of wie of wat is dat eigenlijk? Onderzoek jezelf en wees je gewaar van je gewaarzijn.

Tot slot nog dit integratie-advies

  • Probeer iedere dag een tijdje te zitten, ademend vrij van bezigzijn
  • Bouw gedurende de dag korte stop-momentjes in; telkens weer nu aanwezig
  • Gebruik een inzichtboekje, en kijk er af en toe in. Inspireer jezelf!
  • Maak voor jezelf een beoefeningplan, en probeer je eraan te houden
  • Verlang niet te veel van jezelf in de discipline, maar doe jezelf ook niet te kort.
  • Met een stabiele meditatiebeoefening heb je altijd een weg, wat er ook gebeurt!

Op 4 december 2020 om 10.00 zal Bert van Baar een online miniretraite begeleiden. In deze mini-retraite doorloopt Bert van Baar kort vijf stappen uit zijn programma ‘Het Compassiekompas’. Het is een ervaringsproces dat je kan helpen meer inzicht in jezelf te krijgen en met meer compassie voor jezelf en anderen door het leven te gaan.

Schrijf je HIER in om de online retraite te kunnen bekijken. Je ontvangt een bevestiging van je registratie per e-mail. Met die link kun je de online retraite ook op een ander moment terugkijken. Je kunt de retraite volgen vanaf je computer, tablet of telefoon. De online retraites worden u kosteloos aangeboden door het Dominicanenklooster Huissen. 

Bert van Baar is cultureel antropoloog, life-coach en schrijver. Hij is oprichter van Sky-Heart  en geeft reeds meer dan twintig jaar les in meditatie en compassietraining. In het klooster verzorgt Bert onder andere het programma ‘het Compassie Kompas’. 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *